Με ιδιαίτερη ανησυχία παρακολουθήσαμε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού στην ομιλία του στη ΔΕΘ σχετικά με τις Υ.ΔΟΜ. και προφανώς αιφνιδιαστήκαμε όπως και όλοι (;) οι Μηχανικοί με τις αναφορές του για μεταφορά τους στην «Κτηματολόγιο Α.Ε.» Δε γνωρίζουμε αν το «λάθος» του Πρωθυπουργού να αναφερθεί στην «Κτηματολόγιο Α.Ε.» ήταν τυχαίο, ενώ ήδη με τον Ν. 4512/2018 συστάθηκε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο», το οποίο αρχικά εποπτεύεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στη συνέχεια μέχρι σήμερα από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Βάσιμα φοβόμαστε ότι στο βάθος του μυαλού πολλών βρίσκεται η σκέψη πλήρους ιδιωτικοποίησης των διαδικασιών αυτών πάντα με το πρόσχημα της «απλοποίησης» των διαδικασιών και της «ευελιξίας». Με στόχο πάντα τη μείωση έως εξαφάνισης του Δημόσιου ελέγχου πάνω στο Δομημένο Περιβάλλον ώστε τα ισχυρότατα κερδοσκοπικά συμφέροντα του κατασκευαστικού και τουριστικού τομέα, να αφεθούν ανενόχλητα με τραγικά αποτελέσματα όπως στο «Σαρακήνικο» της Μήλου και αλλού.
Κανείς δε μπορεί να εντοπίσει πουθενά στις αρμοδιότητες του Κτηματολογίου οποιαδήποτε αναφορά σε περιβαλλοντικά ή πολεοδομικά ζητήματα. Η αποστολή του Ελληνικού Κτηματολογίου είναι σπουδαία, επείγουσα και κρίσιμη (ολοκλήρωση της κτηματογράφησης), χρειάζεται και αυτό ολόπλευρη στήριξη με μέσα και προσωπικού. Όπως έχει ήδη αναδειχθεί υπάρχουν ήδη μεγάλα προβλήματα στις Ψηφιακές Λειτουργίες του Ελληνικού Κτηματολογίου: «ο υφιστάμενος Μηχανογραφικός εξοπλισμός είναι παρωχημένος, οι πιέσεις στο προσωπικού, οδηγούν σε παραιτήσεις έμπειρου δυναμικού επιστημόνων και « επιχειρούνται παρεμβάσεις στην ψηφιακή υποδομή του Ν.Π.Δ.Δ. αποσπασματικά σχεδιασμένες, χωρίς συντονισμό, χωρίς συνολική μελέτη και καταγραφή μεθοδολογίας». Πως ο φορέας αυτός θα αναλάβει ξαφνικά να υποδεχθεί 180 ΥΔΟΜ και περίπου 1000 υπαλλήλους μαζί με τα αρχεία τους?
Η συστηματική προσπάθεια συσχετισμού των ΥΔΟΜ με τη διαφθορά δεν είναι ατυχής, αλλά στοχευμένη και προσβλητική για εκατοντάδες συναδέλφους μας που κάνουν τη δουλειά τους με αξιοπρέπεια και καθαρότητα. Οι περιπτώσεις διαφθοράς είναι απόλυτα καταδικαστέες και η πολιτεία οφείλει να τις αντιμετωπίσει αλλά αν δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο με την πολυνομία, την απουσία κωδικοποίησης νομοθεσίας, την κακή νομοθέτηση και την ακύρωση Νόμων από το ΣτΕ, τις φωτογραφικές ρυθμίσεις, τις συνεχείς τροποποιήσεις του ΝΟΚ (48 από το 2012, ενώ ο Ν.4497/17 έχει 55 τροποποιήσεις!), τις προτεραιότητες αιρετών και πολιτικού συστήματος, αλλά και την τεράστια κερδοσκοπική πίεση πάνω στη γη και στο Περιβάλλον, τα φαινόμενα αυτά θα αναπαράγονται συνεχώς με τη μία ή την άλλη μορφή.
Είναι ιδιαίτερα ανησυχητική η εξαφάνιση από τη συζήτηση του ελέγχου των αυθαιρέτων κατασκευών και των Πολεοδομικών εφαρμογών, κρίσιμων αρμοδιοτήτων των ΥΔΟΜ που φαίνεται ότι μπροστά στην προτεραιοποίηση της έκδοσης αδειών από τα κατασκευαστικά συμφέροντα, υποβαθμίζονται. Υπάρχει ορατός ο κίνδυνος πλήρους διάλυσης των ΥΔΟΜ, μέσω κατακερματισμού των 3 λειτουργιών (έκδοση αδειών, επικίνδυνες και αυθαίρετες κατασκευές, πολεοδομικές εφαρμογές) σε 3 διαφορετικούς φορείς (Κτηματολόγιο οι άδειες σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό, ΥΠΕΝ τα αυθαίρετα, σύμφωνα με το Ν. από το 2024, Δήμοι οι Πολεοδομικές Εφαρμογές). Αντίστοιχα άγνωστο παραμένει τι θα γίνει με τα αρχεία. Στις σήμερα υποστελεχωμένες ΥΔΟΜ είναι απόλυτα συνηθισμένο, οι Μηχανικοί να εκτελούν παράλληλα καθήκοντα σε 2 από αυτά τα Τμήματα, να λειτουργούν συλλογικά και συνεργατικά μεταξύ τους τα Τμήματα και ο κατακερματισμός τους θα αποβεί ανεδαφικός και καταστροφικός.
Τέλος, είναι προφανές ότι διαδικασίες μεταφοράς που δε θα έχουν τη συναίνεση των ίδιων των Υπαλλήλων που υπηρετούν στις ΥΔΟΜ, δε μπορούν να γίνουν ανεκτές μια και έχουν ήδη ταλαιπωρηθεί πολλαπλά από τις διαδοχικές αποτυχημένες μεταφορές (επαγγελματικά, κοινωνικά, μισθολογικά) για να γίνουν ξανά μπαλάκι, μεταξύ Αιρετών και άλλων φορέων.
Η ΠΟ ΕΜΔΥΔΑΣ τεκμηριωμένα με πρόσφατη ανακοίνωση της αλλά και στην πρόσφατη Ημερίδα για το θέμα των ΥΔΟΜ με τίτλο: «Υπηρεσίες Δόμησης: Πως φτάσαμε ως εδώ – Τι πρέπει να γίνει», έχει αναδείξει αυτά τα ζητήματα και μας κάνει εντύπωση το γεγονός ότι απουσιάζει οποιοσδήποτε διάλογος παρά τις συνεχείς οχλήσεις της προς όλους τους εμπλεκόμενους (ειδικά τα συναρμόδια Υπουργεία, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Η εν κρυπτώ συζήτηση με κάποιους πρόθυμους συνομιλητές (όπως το ΤΕΕ μέσω των φιλοκυβερνητικών παρατάξεων) ερήμην των εργαζομένων και των φορέων τους δείχνει τόσο την απαξία προς τους εργαζόμενους, όσο και την πρόθεση να εμφανιστούν έτοιμες και προαποφασισμένες «λύσεις» που μάλλον θα έχουν την τύχη όλων των μέχρι σήμερα «μεταρυθμίσεων» (βλ. Καλλικράτη κλπ).
Υπενθυμίζουμε προς όλους ότι οι Πολεοδομίες, ως θεσμοί του ελληνικού κράτους, φέρουν έναν ουσιαστικό συνταγματικό ρόλο, που κατοχυρώνεται στο άρθρο 24 του Συντάγματος, δηλαδή την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος μέσω ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού και ελέγχου της δόμησης έχοντας την υποχρέωση να εξασφαλίζουν βιώσιμη ανάπτυξη, ισορροπία μεταξύ οικονομικών συμφερόντων και περιβαλλοντικής διαφύλαξης, καθώς και να αποτρέπουν τις αυθαιρεσίες που υπονομεύουν το δημόσιο συμφέρον. Κάθε προσπάθεια διάλυσης και υποβάθμισης τους, θα μας βρει απέναντι.
Αριστερή Αγωνιστική Ενωτική Συσπείρωση – ΑΡΑΓΕΣ