Όχι στις εξορύξεις υδρογονανθράκων στην Ήπειρο – Παρέμβαση ΑΚΜΗ-ΑΡΣΥ στο ΤΕΕ Ηπείρου

Αναφορά στους λόγους που η παράταξη Αριστερή Κίνηση Μηχανικών Ηπείρου και η παράταξη Αριστερή Συνεργασία Μηχανικών Ηπείρου – Λευκάδας (στηρίζεται από το ΑΡΑΓΕΣ) εναντιώνονται στα σχέδια εξόρυξης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην Ήπειρο (οικόπεδο Ιωαννίνων, οικόπεδο Άρτας-Πρέβεζας) και οι ευθύνες του ΤΕΕ/ΤΗ.

  1. Η εθνική στρατηγική για την ενέργεια τουλάχιστον τα δέκα τελευταία χρόνια, χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, αντιφάσεις και παρεκκλίσεις καθώς υπαγορεύεται από την ενεργειακή αγορά και τις απαιτήσεις των Ευρωατλαντικών συμμάχων. Παραπαίει λοιπόν από τον αρχικό ενθουσιασμό και πειθαναγκασμό των εξορύξεων που έφεραν οι συμβάσεις Μανιάτη και εν’ συνεχεία η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, στο πάγωμα των εξορύξεων. Από τη βίαιη απολιγνιτοποίηση και τις αφειδώς εκδιδόμενες άδειες για ΑΠΕ, χωρίς συνολικό χωρικό σχεδιασμό(αιολικά πάρκα, φωτοβολταικά πάρκα, μονάδες βιοενέργειας) της περιόδου Χατζηδάκη, στην εκ νέου ενεργοποίηση των λιγνιτικών μονάδων και στην επανέναρξη των εξορύξεων. Σήμερα η ενεργειακή αγορά μοιάζει με κινούμενη άμμο, όπου όλες οι χώρες, παραχωρούν γη και ύδωρ στα ενεργειακά συμφέροντα που επιχειρούν σ’ αυτές και φιλοδοξούν να γίνουν εξαγωγείς ενέργειας με αβέβαιο μέλλον. Ποιο θα είναι όμως το τίμημα για τις περιοχές όπου τα πετρελαϊκά συμφέροντα θα καταστρέψουν τον παραγωγικό και κοινωνικό ιστό, το περιβάλλον και τις προοπτικές τους;
  2. Βιώσαμε την υποβάθμιση και την προχειρότητα της διαδικασίας διαβούλευσης του πρώτου σταδίου, δηλαδή αυτού των σεισμικών ερευνών, όπου οι εταιρείες και δημόσιοι φορείς που εμπλεκόταν στην ερευνητική διαδικασία, προέβησαν σε μια σύντομη «ενημερωτική βόλτα» χωρίς κανένας υπεύθυνος δημόσιος θεσμός να αναλάβει την οργάνωση και την εποπτεία του διαλόγου και στη συνέχεια την παρακολούθηση τον έλεγχο και την ενημέρωση για την ερευνητική διαδικασία.
  3. Η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης του δευτέρου σταδίου του Προγράμματος Έρευνας της Περιοχής  Παραχώρησης  Ιωαννίνων-Ερευνητική Γεώτρηση «Ήπειρος-1» απέφυγε τη Δημόσια Διαβούλευση, δηλαδή την παρουσίαση και την ανοικτή ακρόαση στο Περιφερειακό Συμβούλιο, όπου το κοινό μπορεί να εκφράσει την άποψή του, σύμφωνα με την Οδηγία της Ε.Ε περί Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Η γνωμοδότηση για την ΜΠΕ του προαναφερομένου έργου έγινε στην ασφάλεια της Επιτροπής Περιβάλλοντος Χωρικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Περιφέρειας στις 16/3/2023, αφού τον ρόλο της παρουσίασης στο Περιφερειακό Συμβούλιο, υποκατέστησε εκ’ των πραγμάτων, η ημερίδα πληροφόρησης υπό την αιγίδα του ΤΕΕ-ΤΗ. Αναρωτιόμαστε ως εκ τούτου, κατά πόσο το ΤΕΕ μπορεί να υποκαθιστά υποχρεώσεις θεσμικών φορέων, υποκρινόμενο τη συμβολή του στη γνωστοποίηση του περιεχομένου της μελέτης σε φορείς και πολίτες, με στόχο τη διαμόρφωση απόψεων;
  4. Η συνδρομή του ΤΕΕ / Τμήμα Ηπείρου στην επεξεργασία της ΜΠΕ για την ερευνητική γεώτρηση και η έκφραση εμπεριστατωμένης γνώμης επί αυτής, όφειλε να γίνει από τον φορέα μας συστηματικά, διεξοδικά και οργανωμένα. Αυτό προϋπόθετε ομάδα εργασίας που έπρεπε να συσταθεί για τον σκοπό αυτό και όχι δημόσιες ημερίδες πληροφόρησης , ούτε μόνο απόψεις των μελών της Διοικούσας Επιτροπής που δεν οφείλουν να έχουν γνώση και γνώμη επί παντός του επιστητού.
  5. Το κείμενο γνωμοδότησης του ΤΕΕ/ΤΗ στέκεται στις επιπτώσεις στην φάση κατασκευής και ως μη ειδικό αδυνατεί να αξιολογήσει και να υποδείξει  ουσιώδεις ασάφειες, στρεβλώσεις και αστοχίες της μελέτης, που προέρχονται από την απόκρυψη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που  προκύπτουν στη φάση λειτουργίας της γεώτρησης, (καύση, ενεργειακές ανάγκες, απόβλητα) από την ελλειμματική εξέταση εναλλακτικών λύσεων, και από τον ακαθόριστο στόχο ως τα προς εκμετάλλευση προϊόντα(αργό πετρέλαιο, φυσικό αέριο) και τη μεταφορά τους. Αποφεύγει εξ’ ίσου να έχει  κριτική στάση στη δεδομένη ασυμβατότητα της γεώτρησης με την πρωτογενή παραγωγή, που οδηγεί στην υπονόμευση της δεύτερης, καθώς και στην έλλειψη εποπτείας από Δημόσιο τοπικό φορέα. Συνεπώς, όλα γενικώς επαφίενται στο πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης και σε σχέδιο δράσεων της πολιτικής προστασίας.
  6. Σύμφωνα με το άρθρο 4 «Σκοπός του ΤΕΕ» του ΠΔ της 27 Νοεμ./14 Δεκ. 1926 «Περί κωδικοποιήσεως των περί συστάσεως Τεχνικού Επιμελητηρίου κειμένων διατάξεων», ένας από τους σκοπούς ίδρυσης και λειτουργίας του ΤΕΕ είναι να: «δ. παρέχει τη συνδρομή του για την άρτια κατάρτιση και εφαρμογή των αναπτυξιακών προγραμμάτων, την αξιοποίηση των φυσικών πόρων, την βελτίωση ποιότητας ζωής, την προστασία του περιβάλλοντος, εκπονεί μόνο ή σε συνεργασία με άλλους φορείς σχετικές μελέτες και έρευνες, σχέδια προδιαγραφών, κανονισμών, συμβάσεων έργων και μελετών».
  1. Η σημερινή διοίκηση του ΤΕΕ/ΤΗ , προσεγγίζει την εξορυκτική δραστηριότητα αναπτυξιακά, ως παραγωγική επένδυση και συσκοτίζει την διεθνή εμπειρία που βοά για τα συνακόλουθά της: ατμοσφαιρική, εδαφική, υδατική ρύπανση, κίνδυνοι ατυχημάτων, επιβάρυνση της ανθρώπινης υγείας, επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και το φυσικό τοπίο, μεταφορά ρύπανσης σε γειτονικές περιοχές. Μια δραστηριότητα που ωφελεί οικονομικά, τα ενεργειακά συμφέροντα που επιχειρούν και φιλοδοξούν να εξάγουν τον ορυκτό πλούτο, τάζοντας ασαφείς προσδοκίες και παράπλευρα οφέλη για τον πληθυσμό σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, τη στιγμή που οι εργαζόμενοι πληρώνουν την ενέργεια, όλο και πιο ακριβά.
  2. Τον Μάρτιο του 2018 (21/3/2018) στην συνεδρίαση της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ/ ΤΗ είχαμε εισηγηθεί τα ακόλουθα για το ζήτημα των εξορύξεων:                 
  • «Δεδομένων των σημαντικών κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων και περιβαλλοντικών κινδύνων των δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, βάσει της διεθνούς εμπειρίας και της συνεχιζόμενης συσκότισης των διαστάσεων των συγκεκριμένων επενδύσεων, (αναφερόμαστε και στη περιοχή Άρτας-Πρέβεζας) τόσο στη φάση των σεισμικών ερευνών, πολύ δε περισσότερο στη φάση των ερευνητικών και παραγωγικών γεωτρήσεων. (ατμοσφαιρική και εδαφική ρύπανση, κίνδυνος ατυχήματος μεγάλης έκτασης στις γεωτρήσεις σε συσχετισμό με την σεισμικότητα της περιοχής, ρύπανση των υδάτων στις γεωτρήσεις και κατά μήκος των αγωγών, απερίγραπτη επιβάρυνση του λιμένα εξαγωγής με εγκαταστάσεις αποθήκευσης, επεξεργασίας και φόρτωσης).
  • Δεδομένης της ελλιπούς προσέγγισης της δραστηριότητας εξόρυξης υδρογονανθράκων από την β’ φάση της μελέτης για την αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Ηπείρου (Π.Π.Χ.Σ.Α.Α.) καθώς αποσιωπά τις μεταβολές και τις συγκρούσεις χρήσεων γης και εισοδημάτων που θα προκαλέσει η προσπάθεια υλοποίησης των προτεινόμενων επενδύσεων, πράγμα που το καθιστά αναξιόπιστο και υποταγμένο σε εξελίξεις που είχαν δρομολογηθεί κεντρικά, και συνεχίζουν να δρομολογούνται και από τη σημερινή κυβέρνηση, σύμφωνα με ειλημμένες πολιτικές αποφάσεις κυβερνητικών εταίρων και ενδιαφερομένων και μακριά από τις τοπικές αγωνίες και ανάγκες και μάλιστα με επίκληση του εθνικού συμφέροντος.
  • Δεδομένης της ανησυχίας και της κινητοποίησης τμήματος της τοπικής κοινωνίας στην κατεύθυνση της πολυσχιδούς ενημέρωσης μέσω της οργάνωσης ημερίδων.
  • Δεδομένης της ασυμβατότητας της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων με την πρωτογενή και τουριστική αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής.
  • Δεδομένης της αναγκαιότητας απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα που επιβάλλει η κλιματική αλλαγή σε παγκόσμια κλίμακα.
  • Δεδομένης της έλλειψης εποπτείας και ελέγχου από δημόσιο και μάλιστα από τοπικού χαρακτήρα φορέα.»

Καταθέσαμε:

«Αρχικά την εναντίωση μας σε κάθε συμφωνία εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της χώρας και δη από ιδιωτικό φορέα μονοπωλιακού χαρακτήρα που μόνο εξάρτηση για τη χώρα και περιφρόνηση και καθυστέρηση για τη τοπική κοινωνία μπορεί να επιφέρει και δηλώνουμε τη συμπαράταξή μας με τους κινητοποιημένους κατοίκους στη κατεύθυνση της πολύπλευρης και κατά το δυνατόν αντικειμενικής ενημέρωσης της τοπικής κοινωνίας, τόσο για τις επιπτώσεις από την έρευνα, πολύ δε περισσότερο για τη συνέχεια. Το Τ.Ε.Ε./Τμήμα Ηπείρου ως επιστημονικός φορέας, οφείλει να συμβάλει στο βαθμό που του αναλογεί στην ανάδειξη των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών, ενός έργου τόσο πολύ μεγάλης κλίμακας και στην ανάδειξη των ευθυνών κεντρικών και τοπικών ιθυνόντων, σχετικά με τη διαχείριση της υλοποίησης του έργου, ώστε με συγκεκριμένες προτάσεις να μπει στο δημόσιο διάλογο που έχει ξεκινήσει, στο πλευρό της τοπικής κοινωνίας.»

Ως εκ τούτου προτείναμε στην αντιπροσωπεία του Τ.Ε.Ε./ΤΗ:

  • Την άμεση ενασχόληση και εξέταση από την νεοσυσταθείσα μόνιμη επιτροπή ενέργειας των διαφόρων παραμέτρων των προγραμμάτων έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων σε σχέση με το υδατικό δυναμικό, τη σεισμική δραστηριότητα, τους υφιστάμενους οικισμούς, την πανίδα και χλωρίδα, τις οικονομικές δραστηριότητες κλπ.
  • Τη διοργάνωση ημερίδας σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς που άπτονται του αντικειμένου.
  • Την διεκδίκηση ελέγχου από δημόσιο φορέα τοπικού χαρακτήρα της όλης διαδικασίας έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων.»

Αυτή η απόφαση της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ /ΤΗ κυριολεκτικά ΑΓΝΟΕΙΤΑΙ! Δεν ξέρουμε αν καν γράφτηκε η συγκεκριμένη απόφαση! Ασχολήθηκε άραγε ποτέ η μόνιμη επιτροπή ενέργειας του ΤΕΕ /ΤΗ με το θέμα αυτό; Και αν ασχολήθηκε ποια είναι τα αποτελέσματα της;

Τίποτα από αυτά δεν έκανε το ΤΕΕ/ ΗΠΕΙΡΟΥ.

  1. Αντίθετα το ΤΕΕ/ΤΗ σήμερα, σπεύδει να υποκλιθεί, στα πολιτικά «αφεντικά» της πλειοψηφίας που το διοικεί, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επερχόμενη καταστροφή της ζωής και του τόπου στην Ήπειρο. Τελικά, το ΤΕΕ /ΤΗ εκπληρώνει το σκοπό ύπαρξής του; Ή έχει επιλέξει να γίνει δεκανίκι της κυβέρνησης. Καταγγέλλουμε την σημερινή πλειοψηφία που διοικεί το ΤΕΕ /ΤΗ για την πρωτοφανή στάση της στα χρονικά του ΤΕΕ σε σχέση με την συνδιοργάνωση ημερίδας στις 28/2/2023 στα Γιάννενα, μαζί με την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (Ε.Δ.Ε.Υ.Ε.Π) την πετρελαϊκή εταιρεία Energa  και την Περιφέρεια Ηπείρου για το θέμα της ερευνητικής γεώτρησης με πρόφαση την διαβούλευση για την «μελέτη των κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Εμείς και τότε και σήμερα στεκόμαστε στο πλευρό των κατοίκων και των κινημάτων επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας προς το ΤΕΕ/ΤΗ και καλούμε την επιστημονική κοινότητα των μηχανικών να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων.

 

                                                                                                                              ΙΟΥΝΙΟΣ 2023

ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΚΙΝΗΣΗ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΠΕΙΡΟΥ

                                                              ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΗΠΕΙΡΟΥ-ΛΕΥΚΑΔΑΣ