Μισές αλήθειες και μύθοι για τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια

 

του Μ. Σπηλιώτη,

Αναπληρωτή Καθηγητή  ΔΠΘ,

υποψήφιου με την ΑΡΑΓέΣ στη Θράκη

 

 

«Τα τελευταία τούτα χρόνια στον τόπο αυτό ειπώθηκαν τα χειρότερα ψέματα της Ιστορίας. Ειπώθηκαν ψέματα που ντράπηκαν και τα ίδια, μια και δεν ντρέπονταν τα στόματα που τα ‘λεγαν»
Μ. Λουντέμης

 

Mισές αλήθειες, μύθοι και τα οδυνηρά αποτελέσματα της σκοταδιστικής αντιμεταρρύθμισης του Υπουργείου παιδείας.

 

Μύθοι και μισές αλήθειες

• Η ίδρυση των   δεν αντιβαίνει στο Σύνταγμα. Αντιβαίνει ρητά στο άρθρο 16. Ιστορικά   το Σύνταγμα είχε ως στόχο να προστατεύσει τα δικαιώματα του πληθυσμού ώστε αντί για υπηκόους να διαμορφώνει πολίτες και να εισάγει δημοκρατικές διαδικασίες μειώνοντας το ρόλο του Θρόνου. Γιατί ιστορικά ο Θρόνος ακόμη και τα μέσα χρόνια του περισσότερο ρομαντικού Όθωνα, ακόμη περισσότερο επί της αιμοδιψούς δυναστείας των Γλυξμπουρκ υπήρξε το μορμολύκειο της συντήρησης και του αναχρονισμού,  αποστασιών, αντι-κοινοβουλευτικών εκτροπών και φορέας επεμβάσεων από τις Μεγάλες Δυνάμεις.Με βάση την πικρή πρόσφατη μάλιστα ιστορική εμπειρία από τις επεμβάσεις του Θρόνου αλλά και των Μεγάλων Δυνάμεων, το Σύνταγμα της Ελλάδος εθεωρείτο άκαμπτο και δεσμευτικό. Η ανάγκη για την πιστή τήρηση του Συντάγματος εντυπώθηκε στην Ελληνική κοινωνία και πρόσφατα μετά το βασιλικό «ήπιο» πραξικόπημα ενάντια στο Γεώργιο Παπανδρέου και με τη συνεργασία Μητσοτάκη-Κόκκα-Τσιριμώκου-Στεφανόπουλου και όσα εξευτελιστικά  ακολούθησαν και οδήγησαν στη χούντα και την Κυπριακή τραγωδία.
• στην Ευρώπη τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι ο κανόνας. Ποσοστό φοίτησης σε δημόσια πανεπιστήμια στην Ευρώπη.  Στην Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, τη Δανία, την Ιρλανδία, και την Ολλανδία, το ποσοστό φοίτησης σε δημόσια πανεπιστήμια ανέρχεται ή αγγίζει το 100%. Επίσης, σε χώρες όπως η Μάλτα, η Βουλγαρία, η Εσθονία (την τελευταία 5ετία), η Γαλλία, η Κροατία, η Λιθουανία, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σουηδία, τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 85- 93%.”Αλλά και σε ισχυρές χώρες όπως τη Γερμανία με βάση τα στοιχεία της eurostart ένα ποσοστό άνω του 90% σπουδάζει σε δημόσια πανεπιστήμια.

• Θα προσελκύσουμε ξένους φοιτητές με τα «μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. “Αυτό που κρύβει επιμελώς η κυβέρνηση είναι ότι, όπως δείχνουν σχετικές ένα μικρό ποσοστό (περίπου 5%) των φοιτητών που φοιτούν σε άλλη χώρα σε ε επίπεδο batchelor. Βέβαια, οι ελιτ θα προτιμήσουμε μεγάλες χώρες της μητροπολιτικής Ευρώπης είτε για να βρούν αύριο αξιοπρεπή εργασία ή για να γνωρίσουν τις ελιτ του Δυτικού κόσμου.

• 40,000 περίπου Έλληνες σπουδάζουν στο εξωτερικό (μισή αλήθεια). Ναι, αλλά συμπεριλαμβάνονται μεταπτυχιακοί, διδακτορικοί, παιδιά ομογενών και άλλε κατηγορίες που θα επιλέξουν έτσι και αλλιώς το εξωτερικό. Πολλά γράφονται για πλειάδα εξαγωγής φοιτητών αναφερόμενες σε περασμένες δεκαετίες και για την ανάγκη ιδιωτικών πανεπιστημίων. Πριν τη βάση του 10, και άλλους σύνθετους  γραφειοκρατικούς περιορισμούς που ακολούθησαν, που δεν εφαρμόσθηκαν όμως στα κολέγια, 8/10 εισαγόταν στα δημόσια ΑΕΙ -ΤΕΙ (https://www.esos.gr/arthra/70847/yf-paideias-oi-8-stoys-10-eisagontai-sta-aei-arithmos-diplasios-apo-ti-diethni-praktiki). 

Επομένως, για να βγουν τα νούμερα, ο ισχυρισμός ότι οι Έλληνες που σπούδαζαν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού άγγιξαν τους 37.484 (2017) συμπεριλαμβάνει και τους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους σπουδών, όταν την εποχή της κρίσης υπήρξε αυξημένη προσέλευση για μεταπτυχιακά και διδακτορικά στο εξωτερικό είτε για εύρεση εργασίας αργότερα είτε για διδακτορικές σπουδέ  με αξιοπρεπείς υποτροφίες (βλπ. https://www.esos.gr/arthra/86336/arthro-toy-proin-proedroy-tis-adip-sto-esos-idiotika-panepistimia-i-nea-mas-megali-idea). Στους προπτυχιακούς φοιτητές που είναι έξω πρέπει αν αφαιρεθούν τα παιδιά ομογενών που σπουδάζουν έξω με σημαντικές κοινωνικές παροχές (π.χ. Γερμανία) ή για πολιτιστικούς λόγους (π.χ. Τουρκία).

• Επιστρέφει ο κανένας 1:1 στα μέλη ΔΕΠ (μισή αλήθεια).  Το γεγονός αυτό δεν θα αναπληρώσει σημαντικό μέρος των θέσεων ΔΕΠ που έχει χαθεί. Το υπουργείο όμως σιωπά για την αναπλήρωση γραμματειακής και εργαστηριακής υποστήριξης όπου ακόμη και μετά το σκληρό πυρήνα (χρονικά) του μνημονίου δεν υπήρξε καμία αντικατάσταση συνταξιοδοτηθέντα με αποτέλεσμα πολλά εργαστήρια να μην μπορούν να λειτουργήσουν. 
• Στήριξη του δημοσίου πανεπιστήμιου. Η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση έγινε ιδιαίτερα έντονη τα χρόνια του σκληρού μνημονίου χωρίς ουσιαστική διόρθωση σε σχέση με την Ευρωπαϊκή πρακτική μετέπειτα . Με βάση τα στοιχεία της Eurostat  το 2017 η μέση δημόσια δαπάνη ανά φοιτητή στην Ελλάδα ήταν 1.480 ευρώ περίπου, η χαμηλότερη στην ΕΕ-27 και μόλις στο 15,5% του ευρωπαϊκού μέσου όρου (9.553 ευρώ). Αντίστοιχη ήταν η εικόνα για το 2018 και το 2019 (τελευταίο έτος που αναφέρονται στοιχεία για την Ελλάδα και όλες τις χώρες). Το 2019, η μέση δημόσια δαπάνη ανά φοιτητή στην Ελλάδα ήταν 1.780 ευρώ, περίπου το 17,5% του ευρωπαϊκού μέσου όρου (10.132 ευρώ). Είναι χαρακτηριστικό ότι, στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, το ίδιο έτος, η δημόσια χρηματοδότηση ήταν 2.759 και 3.533 ευρώ ανά φοιτητή, αντίστοιχα (Δαμιγος, 2023)
• Η παρούσα κυβέρνηση προωθεί την αξιοκρατία  και την αριστεία στην παιδεία. Η πρόβλεψη μόνο της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στα μη κρατικά ΑΕΙ θα σημαίνει δυνατότητα εισόδου με πολύ χαμηλή βαθμολογία. Για παράδειγμα, εάν μια μη κρατική Ιατρική Σχολή ζητούσε απλώς την ΕΒΕ του πεδίoυ και δη με τον χαμηλό συντελεστή τότε θα απαιτούσε μέσο όρο μαθημάτων 9,31 αντί για 19 που ήταν φέτος για την Ιατρική Σχολή Αθηνών. Βεβαίως εκτός από ηθικά και κοινωνικά ζητήματα τίθεται και ζήτημα κοινωνικού κόστους (π.χ. θέματα ιατρικής ευθύνης, σχεδιασμού υποδομών και κατασκευών κλπ). Άλλωστε αυτό το πολιτικό προσωπικό που εξομοίωσε τα επαγγελματικά δικαιώματα των ΑΕΙ με τα …κολλέγια.

 

• Υπεράσπιση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης (μισή αλήθεια). H ένταξη τμημάτων της περιφέρειας της ανατολικής Μακεδονία και Θράκης καθώς και η κτιριακή ενίσχυση είναι ένα θετικό γεγονός. Αλλά είναι η μισή αλήθεια.  Σε μία υδροκέφαλη χώρα που άνω του μισού πληθυσμού, του πιο ενεργού μάλιστα, είναι γύρω από την Αττική και μία μικρότερη πύκνωση γύρω από τη Θεσσαλονίκη, η ίδρυση πολλαπλών ¨μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων» θα δημιουργήσει έλλειψη φοιτητών σε όλα τα περιφερειακά πανεπιστήμια ιδιαίτερα σε Θράκη και Αιγαίο ενώ θα συμπιέσει τις Σχολές ανθρωπιστικής παιδείας. Ήδη υπάρχουν τμήματα στο ΔΠΘ με λιγοστούς φοιτητές , ήδη Τμήματα συγχωνεύτηκαν λόγω της έλλειψης φοιτητών.

 

• Με τον ανταγωνισμό θα ενισχυθούν και τα δημόσια πανεπιστήμια. Όπως συμβαίνει με τα κολλέγια μάλλον θα πέσει συνολικά το επίπεδο. Επιπλέον, θα μειωθεί η ροή φοιτητών στα περιφερειακά πανεπιστήμια  ενώ με βάση την αρχή του ίσου ανταγωνισμού θα απλωθεί και στα ΝΠΠΕ η δημόσια (πενιχρή) χρηματοδότηση. Ενδεχομένως, προχωρώντας σε μία άλλη «διασταλτική» αλλά ταξική ερμηνεία του Συντάγματος να καθιερωθούν και τα δίδακτρα σε προπτυχιακό επίπεδο, αποκλείοντας τα οικονομικά κατώτερα στρώματα. Τα περιφερειακά πανεπιστήμια είναι μία πολυέξοδη και πολύχρονη επένδυση του Ελληνικού λαού και έφεραν ένα μεγάλο οικονομικό, επαγγελματικό, πολιτισμικό κεφάλαιο στις τοπικές κοινωνίες. 

 

Στην πραγματικότητα, ωστόσο, και με βάση τη διεθνή εμπειρία δεν υπάρχει ιδιωτικό πανεπιστήμιο που να μην χρηματοδοτείται, άμεσα ή έμμεσα, από δημόσιους πόρους. Τα συνήθη κανάλια άμεσης χρηματοδότησης είναι δύο. Το πρώτο αφορά στην παροχή φοιτητικών δανείων από το κράτος ή με την εγγύηση του κράτους, καθώς και υποτροφιών προς προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές για να πληρώσουν τα δίδακτρα των σπουδών τους. Το δεύτερο έχει να κάνει με τη χρηματοδότηση της έρευνας από δημόσιους πόρους. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ πάνω από το 50% των φοιτητών λαμβάνει δάνειο για να καλύψει τα δίδακτρα και το κόστος διαβίωσης κατά η διάρκεια των σπουδών (Δαμίγος, 2023, https://www.metal.ntua.gr/wp-content/uploads/2024/01/peri_idrisis_idiwtikwn-aei_23-1-2024.pdf).

 

• Η ίδρυση των νέων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης είναι προάγγελος της βίαιης ιδιωτικοποίησης των δημόσιων πανεπιστημίων, καθώς στο εγγύς μέλλον, με μία εκ νέου επίκληση της ισότητας και της απαγόρευσης από το Ενωσιακό Δίκαιο του διαχωρισμού των όρων λειτουργίας συναφών δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, όλα τα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα θα ενταχθούν, εν όλω ή εν μέρει, σε αυτή τη νέα μορφή νομικού προσώπου. Προχωρώντας έτσι σε μία άλλη «διασταλτική», αλλά ταξική ερμηνεία του Συντάγματος είναι αναμενόμενο ότι θα καθιερωθούν τα δίδακτρα και σε προπτυχιακό επίπεδο δημόσιων πανεπιστημίων, αποκλείοντας τους οικονομικά ασθενέστερους από τα ΑΕΙ. Ήδη οι πρώτες αναφορές επί του θέματος αποτελούν μια πραγματικότητα στον τηλεοπτικό χώρο.
• η σημερινή εμπειρία από τα κολλέγια (τα αυριανά ιδιωτικά πανεπιστήμια) είναι εξόχως αρνητική, παρά την εύνοια που έδειξε το πολιτικό προσωπικό, όπως προκύπτει από την ανύπαρκτη κατάταξή τους στις διεθνείς λίστες. Δυστυχώς, αυτή η εμπειρία επαληθεύεται και στον νέο προς ψήφιση νόμο. Πράγματι, η προβλεπόμενη μεταξύ του ΝΠΠΕ (καινοφανής ονομασία σύμφωνα και με τη διεθνή πρακτική) και του μητρικού προσώπου σχέση μπορεί να στηρίζεται σε συμφωνίες πιστοποίησης ή δικαιόχρησης (franchising) και δεν διαφέρει από αυτή των υφιστάμενων κολλεγίων. Ούτε υπάρχει, κάποια πρόβλεψη στο νομοσχέδιο ως προς το χαρακτήρα του μητρικού ιδρύματος, εάν δηλαδή το μητρικό ίδρυμα έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα οπότε και συνολικά η δραστηριότητα θα έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Η δυνατότητα δε του μητρικού ιδρύματος στο σχεδιασμό, λειτουργία και διοίκηση χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και χωρίς ουσιαστική συμμετοχή των εγχώριων μελών ΔΕΠ (μόνο συμβουλευτικός ρόλος) υποβαθμίζει το ρόλο των ΔΕΠ καθώς και την ακαδημαϊκή αυτοτέλεια δημιουργώντας επιπρόσθετα ερωτηματικά για την ακαδημαϊκή ελευθερία

 

• Υπεράσπιση εθνικών συμφερόντων. Η αποικιοκρατικού τύπου δυνατότητα του μητρικού ιδρύματος στο σχεδιασμό, λειτουργία και διοίκηση χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και χωρίς ουσιαστική συμμετοχή των εγχώριων μελών ΔΕΠ υποβαθμίζει το ρόλο των ΔΕΠ καθώς και το αυτοδιοίκητο δημιουργώντας  επιπροσθέτως, ερωτηματικά για την ακαδημαϊκή ελευθερία. Το γεγονός ότι στην πραγματικότητα όποιο ίδρυμα του εξωτερικού μπορεί να έρθει και να ανοίξει ένα ΝΠΠΕ όπως θέλει αποτελεί εκτός από παράγοντα εκπαιδευτικής και επαγγελματικής απορρύθμισης ένα γραικυλισμό που παρόμοιο συναντάμε μόνο στις σκοτεινές περιόδους της Νεοελληνικής ιστορίας.

 

• Η τομή του εθνικού απολυτηρίου ως κριτηρίου για την είσοδο στα ΑΕΙ.   Η ενδυνάμωση του απολυτηρίου σε σχέση με τις πανελλαδικές εξετάσεις (ενός σκληρού αλλά αδιάβλητου συστήματος  δοκιμάστηκε εκ νέου επι υπουργίας Αρσένη και απέτυχε. Η εστίαση σε πολλά μαθήματα (πλάτος σε βάρος την εμβάθυνσης) οδήγησε στην αποθέωση της παπαγαλίας εις βάρος της εμβάθυνσης και της κριτική σκέψης που είναι το κλειδί σήμερα στην επιστήμη.  Επιπλέον, υπάρχει θέμα προνομιακής μεταχείρισής μαθητών που φοιτούν σε ιδιωτικά σχολεία και γενικότερα ανήκουν στα οικονομικά ή πολιτικά ρετιρέ.

 

Επιπλέον, το νέο νομοσχέδιο όχι μόνο δεν αναιρεί αλλά κάνει ακόμη λιγότερο δημοκρατικές τις διατάξεις του νόμου Κεραμέως. Η πραγματικότητα όμως είναι ότι ένας από τους λόγους που τα πανεπιστήμια κρατήθηκαν όρθια παρά τη συστηματική υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση από το υπουργείο παιδείας είναι το φιλότιμο των ΔΕΠ που ενισχύεται ως πρόθεση και ως περιβάλλον από το δημοκρατικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Τμημάτων (ή ότι έχει απομείνει απ αυτό). Για παράδειγμα, εκτός από το διδακτικό-ερευνητικό έργο πολλές φορές ο Πρόεδρος και οι τομεάρχες κάνουν γραμματειακή υποστήριξη ή τα Δεπ  κάνουν την εργασία και των εργαστηριακών βοηθών.

Κοντολογής στο εσωτερικό παραμένουν οι πρωτοφανής διατάξεις του νόμου Κεραμέως και μάλιστα ακόμη σε πιο αντιδραστικό πλαίσιο  (άλλο αν κάποιες δεν εκτελεστούν λόγω έλλειψης μέσων). Επιπλέον, τα ΝΠΠΕ θα ελέγχονται μόνο από τα μητρικά ιδρύματα, με διατάξεις αποικιοκρατικού τύπου δημιουργώντας πρόβλημα και στα εθνικά θέματα, ενώ θα απορυθμίσουν την επαγγελματική, ερευνητική πραγματικότητα. Τα ΝΠΠΕ θα είναι ο θάνατος των περιφερειακών πανεπιστημίων με μεγάλες συνέπειες για την τοπική και εθνική οικονομία, τον πολιτισμό και τις τέχνες.  Τα μέλη ΔΕΠ στα ΝΠΠΕ θα είναι υποβαθμισμένα με περισσότερες ώρες διδασκαλίες, χωρίς ουσιαστική συμμετοχή στη διοίκηση (μόνο συμβουλευτικά) με αμφίβολη ελευθερία άποψης και σκέψης αν λάβουμε υπόψη τη διεθνή πρακτική. Τα ΝΠΠΕ αλλά και η υποβάθμιση ή και κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων, θα αυξήσει τους ταξικούς φραγμούς στην παιδεία και θα ευνοήσει τα παιδιά των ανώτερων κοινωνικών τάξεων ενώ θα εμπορευματοποιήσει ακραία την παιδεία, επιδίδοντας ακόμη περισσότερο ένα κλίμα απαξίωσης που δυστυχώς, ήδη διακατέχει τη χώρα. Πρόκειται για μία ακραία νεοφιλελεύθερη Βαλκανικού-αποικιοκρατική τύπου σκοταδιστική αντιμεταρρύθμισή. Να αποσυρθεί ο νόμος και να αρχίσει ένας γόνιμος διάλογος για τα τριτοβάθμια ιδρύματα με ορόσημο την όποια Συνταγματική αναθεώρηση. Η άποψη μας είναι ΄τι το κλειδί είναι η ενδυνάμωση των δημοσίων πανεπιστημίων που  μπορούν να καλύψουν αυτή την ανάγκη. Ισότιμες συνεργασίες μπορούν να γίνουν σε σπουδές τρίτου δεύτερου και τρίτου κύκλου σύμφωνα με το υπάρχον πλαίσιο αν υπάρξει κατάλληλη χρηματδότηση.

 

Αντί επιλόγου

Πορεία  8/03. Αποτελείται στη συντριπτική πλειοψηφία από φοιτητές και αρκετά μέλη ΔΕΠ, τεχνικούς, διοικητικούς. Η πορεία σταματά. Ακούγεται ένας αποκρουστικός θόρυβος. Μετά είδαμε πως άοπλοι φοιτητές κτυπήθηκαν από τα ΜΑΤ έξω από το κοινοβούλιο, κάποιοι ΜΑΤωσαν. Οι αυριανοί επιστήμονες του τόπου.  Η «Λέγκω δέρνει τα παιδιά της»…Η πορεία που δεν υποστηρίχθηκε από την κοινωνία είχε ήδη χάσει. Δεν κτυπήθηκε όλη η πορεία όπως επί μνημονίου. Οι κυβερνήτες είναι πιο σίγουροι και πιο αποτελεσματικοί.

Τα κοινοβουλευτικά κόμματα αλλά και η μη κοινοβουλευτική αριστερά έδωσαν εξετάσεις και αποτύχανε. Όχι  ότι «δεν τα είπαν» στη Βουλή. Ωστόσο, αποτελεί γεγονός ότι τα συνδικάτα, οι πολιτικοποιημένοι στελέχη-οπαδοί  δεν κατέβηκαν στη διαδήλωση, πολύ περισσότερο οι  ευρύτερες μάζες, γιατί δεν καλέστηκαν σε αναντιστοιχία με τις βαρύγδουπες τοποθετήσεις των βουλευτών.  Γιατί δεν προβλήθηκε αυτή η πορεία ως κάτι κεντρικό: ίσως την πιο κρίσιμη πορεία της μεταπολίτευσης. Καταρχήν δεν επιχειρήθηκε οργανωτικά, πέρα από κάποιες ελάχιστες δονκιχωτικές προσπάθειες. Υπάρχουν άτομα που η συμμετοχή σε κεντρικές πορείες είναι ότι είναι ότι είναι για άλλους το Πάσχα. Γιατί δεν έγινε προσπάθεια από τα κόμματα και οργανώσεις της αριστεράς ο προβληματισμός να αγκαλιάσει τις τοπικές κοινωνίες; Δεν   πήραν το σήμα από τις ηγεσίες τα στελέχη και τα σχετικά συνδικάτα.  Απόντα και τα επιμελητήρια και οι σύλλογοι. Που ήταν οι αγρότες, που ήταν ο κόσμος των Τεμπών, όλοι αυτοί που οι φοιτητές έδειξαν συμπαράσταση; Ποια η στάση των γονέων; Αν και η Eλληνική κοινωνία μοιάζει ένα κουφάρι, υπάρχουν σκιρτήματα αλλά κάποια πολιτικά υποκείμενα δεν ανταποκρίνονται ενώ μάλλον κάνουν ότι δεν  τα βλέπουν.

Θλιβερή και η εικόνα του κοινοβουλίου. Ενώ σε όλο το ευρύ και ανομοιογενές μέτωπο ενάντια στο νόμο υπήρξε ένας πλουραλισμός επιχειρημάτων, έστω και με αντιφάσεις, (βέβαια ίσως κάποιοι από την αξιωματική αντιπολίτευση κάποιοι θα προτιμούσαν ένα πιο εύπεπτο θέμα), αλγεινή εντύπωση έκαναν οι πιρουέτες του ΠΑΣΟΚ (αποδείχθηκε πως ό,τι πιο αριστερό είχε το ΠΑΣΟΚ ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου). Ακόμη πιο αλγεινή εντύπωση προκάλεσαν οι γραμμένοι πανομοιότυποι λόγοι των κυβερνητικών βουλευτών: «μεγάλες μεταρρυθμίσεις από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη», ¨επαναφορά φοιτητών από το εξωτερικό», «τελευταίος αναχρονισμός», «ελευθερία  στις επιλογές» κλπ. Ενίοτε υπήρξε και αναφορά στα  επιτεύγματα και στη δικαίωση της ΔΑΠ-ΝΔΦΚ.  Καμία αναφορά στα επιχειρήματα της αντιπολίτευσης που εκτοξεύσε τρομερές κατηγορίες  ενώ οι επιχειρήθηκε η πλήρη απαξίωση του φοιτητικού αγώνα. Σπανίως υπήρξε τέτοιος κυνισμός  και τέτοια στοίχιση ακόμη και στα μετεμφυλιακά χρόνια γιατί ο «εχθρός» ήταν ακόμη τρομερός και όχι προβλέψιμος μέσα στη δήθεν απροβλεψιμότητά του όπως σήμερα. Όσο για τους βουλευτές της αντιπολιτεύσεως εκτοξεύουν σκληρά επιχειρήματα και βαριές κατηγορίες, ή και εναγώνιες εκκλήσεις. Θα περίμενε κανείς, ότι η αντιπολίτευση σε αντιστοιχία με τους σκληρούς λόγους θα είχε καλέσει μία παλλαϊκή διαμαρτυρία. Απολύτως τίποτε… .  Πάντως «η κουβέντα συνεχίζεται με βαρβαρότητα (Ζαμπέτας)… (7/03). Το πολύ – πολύ αύριο να ανοίξει κανένα κεφάλι αφελούς φοιτητή».

ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΕ

Το Τεε «έβγαλε την υποχρέωση» με  ένα πράγματι επαρκές ψήφισμα που προτάθηκε από το ΑΡΑΓΕΣ. Σε καμία περίπτωση όμως δεν υπήρξε η αντίστοιχη κινητοποίηση και τα αντανακλαστικά: Δεν υπήρξε μία κινητοποίηση και δημοσιοποίηση επάξια του διακυβεύματος που είναι η ωμή παραβίαση του Συντάγματος και η ακαδημαϊκή και επαγγελματική απορύθμιση που θα συντελεστεί και θα έχει άμεση συνέπεια σε όλα τα τεχνικά έργα εμπερικλείοντας από τα «ιδιωτικά έργα» έως τις στρατηγικές υποδομές της χώρας».

 

“https://www.efsyn.gr/…/425342_o-hampermas-gia-ta…”

«Η Ελλάδα μετά την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου αυτοκτόνησε ως ευρωπαϊκή χώρα παραγωγής σκέψης και δημιουργίας ιδεών. Υποχώρησε σε μια προ Διαφωτισμού κατάσταση, χάνοντας την αυτοσυνείδησή της ως πολιτική κοινωνία». Γ. Χάμπερμας